Brief aan het College en de Voorzitters van de Europese instellingen

Ongepaste maatregelen inzake arbeidstijd
en onvoldoende geschiktheid voor het ambt

In een periode van crisis waarin Europese samenwerking nog nooit zo noodzakelijk is geweest om de gemeenschappelijke sociaaleconomische uitdagingen aan te gaan, wenden de lidstaten zich af van de communautaire methode. Ze keren geleidelijk aan terug naar intergouvernementele akkoorden en stellen voor de Unie een budget vast dat in reële termen afneemt. Afzien van de communautaire aanpak is niet alleen afzien van solidariteit en collectieve efficiëntie, maar is ook afstand doen van de democratische transparantie waarop alle burgers recht hebben.

Terwijl ons vermogen om samen te handelen onmiskenbaar versterkt moet worden, neemt de handelingsbekwaamheid van onze Instellingen af. Zo wordt ons institutioneel systeem sinds 2004 geleidelijk en ongemerkt verzwakt door maatregelen die de interne organisatie ervan aantasten. Deze maatregelen lijken misschien onschuldig en kunnen wellicht gezien worden als een vorm van goed beheer, maar ze hebben een grote impact als ze in hun geheel worden beschouwd.

Ze wijzigen radicaal de werkingswijzen van onze Instellingen. Zij transformeren de Commissie in een bureaucratische instantie die het Europese beleid controleert. De Commissie verliest elke dag een beetje meer van haar politieke slagkracht die zo belangrijk is voor de ontwikkeling van de Unie. Zij is al heel wat van haar imago en goede naam bij de burgers kwijt.

Emblematisch is het voorbeeld van de gedwongen mobiliteit van personen en de permanente herstructureringen, die worden voorgesteld als een manier om ieder belangenconflict te vermijden. Dit beleid ontneemt de Commissie de facto haar expertise. Het vermindert haar vermogen om voorstellen te doen die afgestemd zijn op het EU-beleid. Dit is een grote verspilling van talent en leidt tot demotivatie.

Momenteel zijn het de controle van de arbeidstijd (en zelfs van de taken voor sommigen) en de procedure voor het beheer van onvoldoende geschiktheid voor het ambt die de werking van de Commissie sterk dreigen te ontwrichten.

De onafhankelijkheid en de duurzaamheid van het overheidsapparaat, die garant staan voor de politieke rol ervan, staan meer dan ooit op het spel.

De projecten inzake de elektronische controle van de arbeidstijd, die trouwens op geen enkele wijze door het Statuut of de beslissing van het College worden opgelegd, zijn nadelig voor de productiviteit en de verantwoordelijkheid. Ze leiden tot administratieve starheid en meer bureaucratie.

Er dreigt een nieuwe organisatiestructuur te ontstaan die wordt beïnvloed door overmatige controle. Deze kan snel schade toebrengen aan het vertrouwen tussen collega's dat een belangrijke pijler vormt van onze op collegialiteit gebaseerde organisatie. Wantrouwen en frustratie werken sterk demotiverend en kunnen tot aanzienlijk efficiëntieverlies leiden. Wij raden daarentegen aan om eenvoudige, flexibele en goedkope middelen voor de controle van de arbeidstijd te ontwikkelen die op vertrouwen gebaseerd zijn en de samenwerking tussen collega's en de innoverende cultuur van onze instelling vrijwaren.

Wat onvoldoende geschiktheid voor het ambt betreft, is het in de eerste plaats belangrijk dat er preventieve maatregelen genomen worden om een dergelijke situatie te voorkomen. Ten tweede moeten er paritaire rechtsmiddelen komen. Tot slot mogen de tot stand gebrachte procedures niet leiden tot de ontwikkeling van arbitraire praktijken en dienen dergelijke procedures uitsluitend betrekking te hebben op objectief onbetwistbare situaties. Het risico dat er praktijken ontstaan die de creativiteit en de zin voor initiatief aantasten, valt niet te onderschatten.

Misbruiken voorkomen en de goede werking van de diensten garanderen is belangrijk, maar niet minder belangrijk is dat de Commissie haar specifieke bevoegdheden behoudt: fungeren als de uitvoerende macht van de Unie die de Verdragen ten uitvoer legt en recht van initiatief hebben.

Daartoe stellen wij in bijlage 12 essentiële principes voor die aan de basis moeten liggen van het beleid inzake de controle van de arbeidstijd, de mobiliteit van het personeel en de onvoldoende geschiktheid voor het ambt.

Wij hopen dat deze constructieve boodschap gehoord mag worden. Ze gaat uit van mensen die dagelijks op bescheiden maar overtuigende wijze werken aan de bouw van de Unie.

EU STAFF FOR EUROPE

Bijlage bij de brief: 12 essentiële principes die aan de basis moeten liggen van het beleid inzake de controle van de arbeidstijd, de mobiliteit van het personeel en  onvoldoende geschiktheid voor het ambt