Επιστολή στο Σώμα και τους Προέδρους των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων

Ακατάλληλα μέτρα για το ωράριο εργασίας
και την επαγγελματική ανεπάρκεια

Σε αυτήν την περίοδο της κρίσης στην οποία η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο απαραίτητη για την αντιμετώπιση των κοινών κοινωνικο-οικονομικών προκλήσεων, τα κράτη μέλη παρεκκλίνουν από τις κοινοτικές μεθόδους. Επανέρχονται σταδιακά σε διακυβερνητικές συμφωνίες και έχουν υιοθετήσει έναν συρρικνωμένο στην πραγματικότητα κοινοτικό προϋπολογισμό. Η απόρριψη της κοινοτικής προσέγγισης δεν σημαίνει απλά απόρριψη της αλληλεγγύης και της συλλογικής αποδοτικότητας, αλλά και αποποίηση της δημοκρατικής διαφάνειας στην οποία έχουν δικαίωμα όλοι οι πολίτες.

Τη στιγμή, λοιπόν, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ενισχύσουμε την ικανότητά μας να ενεργούμε από κοινού, η ικανότητα δράσης των θεσμικών μας οργάνων περιορίζεται. Έτσι, από το 2004, το θεσμικό μας σύστημα αποδυναμώνεται προοδευτικά και διακριτικά εξαιτίας μέτρων που επηρεάζουν την εσωτερική του οργάνωση. Τα μέτρα αυτά μπορεί να φαίνονται ανώδυνα και να δείχνουν ότι αντικατοπτρίζουν μια σωστή διαχείριση, έχουν όμως σοβαρές επιπτώσεις, εάν τα εξετάσουμε στο σύνολό τους.

Αλλάζουν ουσιαστικά τον τρόπο λειτουργίας των θεσμικών μας οργάνων. Μετατρέπουν την Επιτροπή σε ένα όργανο γραφειοκρατικού ελέγχου των ευρωπαϊκών πολιτικών. Η Επιτροπή χάνει μέρα με την ημέρα όλο και περισσότερο την πολιτική της ικανότητα, η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εικόνα και η φήμη της απέναντι στους πολίτες έχει πληγεί σημαντικά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της αναγκαστικής κινητικότητας των ατόμων και της διαρκούς αναδιάρθρωσης, οι οποίες παρουσιάστηκαν ως μέσα αποτροπής κάθε σύγκρουσης συμφερόντων. Αυτή η πολιτική στερεί de facto από την Επιτροπή την εμπειρογνωμοσύνη της. Περιορίζει την ικανότητά της να υποβάλλει προτάσεις που είναι κατάλληλες για τις πολιτικές της ΕΕ. Πρόκειται για μια σημαντική σπατάλη ταλέντων και λειτουργεί ως αντικίνητρο.

Επί του παρόντος, ο έλεγχος του ωραρίου εργασίας (ακόμα και των καθηκόντων σε ορισμένες περιπτώσεις) καθώς και η διαδικασία διαχείρισης της επαγγελματικής ανεπάρκειας θα μπορούσαν να στρεβλώσουν αποφασιστικά τον τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής.

Ο κίνδυνος διακύβευσης της ανεξαρτησίας και της μονιμότητας των δημόσιων υπηρεσιών, οι οποίες διασφαλίζουν τον πολιτικό τους ρόλο, είναι περισσότερο ορατός από ποτέ.

Τα σχέδια ηλεκτρονικού ελέγχου του ωραρίου εργασίας, τη στιγμή που σε καμία περίπτωση δεν απαιτούνται από τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης ή την απόφαση του Σώματος, υπονομεύουν την παραγωγικότητα και την υπευθυνότητα. Οδηγούν σε διοικητική δυσκαμψία και αύξηση της γραφειοκρατίας.

Υπάρχει κίνδυνος να καθιερωθεί μια νέα νοοτροπία στο εσωτερικό του οργανισμού επηρεασμένη από υπερβολικούς ελέγχους. Η νοοτροπία αυτή μπορεί γρήγορα να διαρρήξει την εμπιστοσύνη ανάμεσα στους συναδέλφους, η οποία αποτελεί σημαντικότατο πυλώνα του οργανισμού μας που βασίζεται στη συλλογικότητα. Η δυσπιστία και η απογοήτευση λειτουργούν ως αντικίνητρα και μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση της αποδοτικότητας. Προτείνουμε, αντίθετα, την εφαρμογή απλών, ευέλικτων και οικονομικών τρόπων ελέγχου του ωραρίου εργασίας, οι οποίοι βασίζονται στην εμπιστοσύνη και διασφαλίζουν τη συνεργασία μεταξύ των συναδέλφων και την προοδευτική νοοτροπία του θεσμικού μας οργάνου.

Όσον αφορά στην επαγγελματική ανεπάρκεια, θα πρέπει πρωταρχικά να διασφαλιστεί η εφαρμογή προληπτικών μέτρων τα οποία να αποτρέπουν τέτοιες περιπτώσεις. Κατόπιν, θα πρέπει να θεσπιστούν κοινά ένδικα μέσα. Τέλος, οι εφαρμοζόμενες διαδικασίες δεν θα πρέπει να επιτρέπουν την ανάπτυξη πρακτικών αυθαιρεσίας και θα πρέπει να αφορούν αποκλειστικά σε αντικειμενικά αδιαμφισβήτητες περιπτώσεις. Δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε τον κίνδυνο εφαρμογής πρακτικών που υπονομεύουν τη δημιουργική έκφραση και το πνεύμα πρωτοβουλίας.

Η αποφυγή των καταχρήσεων και η διασφάλιση της σωστής λειτουργίας των υπηρεσιών είναι σημαντικές παράμετροι, ωστόσο εξακολουθεί να είναι απαραίτητο να διαφυλαχθούν οι ιδιαίτερες ικανότητες της Επιτροπής: είναι το εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο εφαρμόζει τις Συνθήκες και ο κάτοχος του δικαιώματος πρωτοβουλίας.

Για το σκοπό αυτό, προτείνουμε στο παράρτημα 12 βασικές αρχές οι οποίες θα πρέπει να διέπουν τις πολιτικές που σχετίζονται με τον έλεγχο του ωραρίου εργασίας, την κινητικότητα του προσωπικού και την επαγγελματική ανεπάρκεια.

Ελπίζουμε αυτό το εποικοδομητικό μήνυμα να ακουστεί. Προέρχεται από ανθρώπους που εργάζονται καθημερινά με σεμνότητα, αλλά και πίστη στην ευρωπαϊκή οικοδόμηση.

EU STAFF FOR EUROPE

Παράρτημα επιστολής : 12 βασικές αρχές οι οποίες θα πρέπει να διέπουν τις πολιτικές που σχετίζονται με τον έλεγχο του ωραρίου εργασίας, την κινητικότητα του προσωπικού και την επαγγελματική ανεπάρκεια